Aktualności:

Fragment historii 3ŁDH

Fragment z „Gawędy historycznej” pwd. Łukasza Ulańskiego H.R. dotyczący historii i tradycji Szczepu Harcerskiego im. Romualda Traugutta:
„Szczep im. Romualda Traugutta może poszczycić się wielką tradycją patriotyczną i kulturową. Wykształcił wiele pokoleń młodzieży łódzkiej. Jest to świadectwem przywiązania ludzi do ojczyzny oraz oczywiście do I Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Łodzi. Jednak fakt poprzedzający istnienie tej jednostki organizacyjnej miał niewątpliwie niebagatelny wpływ na powstanie pierwszej drużyny skautowej. Ta idea została zapoczątkowana po wyparciu Rosjan z Łodzi, czyli 6 grudnia 1914r. W tym okresie znano już ruch skautowy na wyspach brytyjskich i próbowano zaszczepić go na naszych ziemiach. Do tego w znacznym stopniu przyczyniły się organizacje młodzieżowe związane z Narodową Demokracją „Zarzewie” i „Przyszłość” (PET). Na tym podłożu powstaje pierwsza organizacja skautowa założona wówczas w Gimnazjum Polskim Towarzystwa „Uczelnia” przez dh. Mieczysława Iwańskiego. Pierwsze takie zapiski pochodzą z roku 1915. Dostała ona numer 2 i imię Romualda Traugutta. Należała ona do Łódzkiego Związku Harcerzy Polskich (ŁZHP) powstałego w 1916r. W tym też roku odbył się zjazd w Lublinie tworzący Związek Harcerstwa Polskiego. Jednak nasza drużyna i trzy inne z okręgu łódzkiego przystępują do ZHP 2 października 1917r. Od tego momentu grupa ta zaczyna występować jako 3 Łódzka Drużyna Harcerzy imienia Romualda Traugutta. Należy podkreślić, że ówczesna władza carska uważała ją za organizację nielegalną i wywrotową, a samo uczestnictwo w skautingu podlegało karze pozbawienia wolności. Osobom złapanym stawiano zarzut „przynależności do tajnego stowarzyszenia przestępczego Skaut”. Tak właśnie było podczas zatrzymania Benedykta Pęczkowskiego i Stanisława Michałkiewicza pod Łodzią. Dlatego wszystkie zbiórki były tajne, a ich działania odbywały się pod płaszczykiem ćwiczeń gimnastycznych, wyjazdów naukowych czy też wycieczek krajoznawczych. 3 ŁDH brała czynny udział w I Wojnie Światowej oraz wojnie polsko – bolszewickiej. Zginęło tam kilku członków drużyny w tym Benedykt Grzymała – Pęczkowski w bitwie pod Radzyminem 15 sierpnia 1920r. I Stanisław Michałkiewicz pod Konarami 28 września 1915r. Zaczęto organizować pierwsze obozy. Prowadzone były w Małych Górkach w 1927r., w Rychłocicach w 1929r., w Mikołajewszczyźnie pod Stołpcami w 1931r., w Buczu Harcerskim (Śląsk Cieszyński) i, jako ostatni w okresie przedwojennym, obóz w lasach spalskich koło Teofilowa. Drużyna zaczęła zdobywać coraz wyższe kategorie zaawansowania: w roku 1929 – kat. C (drużyna próbna), w r. 1930 – kat B (przygotowawcza), wreszcie w r. 1931 kat. A (drużyna harcerska). W tym miejscu należy podkreślić, że na 16 istniejącym grup w Łodzi tylko dwie posiadały najwyższe wyróżnienie.
Nieubłaganie zbliżał się rok 1939. Był to okres dramatycznych zmian politycznych, które finalnie doprowadziły do rozpoczęcia II Wojny Światowej. W pierwszych dniach września chłopcy z drużyny zostali wcieleni do służby w Przysposobieniu Wojskowym. Ich praca polegała na organizowaniu szpitala polowego przy ul. Leczniczej 6. Inni harcerze pełnili wartę obserwacyjną na wieży spadochronowej na Zdrowiu, oraz przy budynku Dowództwa Okręgu Korpusu nr IV. Nasi uczniowie działali tam do dnia 6 września tj. do czasu ewakuacji miasta. Następnie opuszczono Łódź i skierowano 3 ŁDH do miasta stołecznego. Tam zameldowali się w Chorągwi przy ul. Piusa. Od razu otrzymali zadanie likwidacji archiwum Ligi Morskiej i Kolonialnej. Następnie dostali przydział do kompani płk
Lipińskiego. Miała ona charakter szkolno – dywersyjny. Uczono ich zakładania min i ładunków wybuchowych. Członkowie tej formacji mieli za zadanie przedostać się przez linie frontu i na tyłach niemieckiej ofensywy zacząć działania dywersyjne. Jednak te założenia nie doczekały się realizacji z powodu kapitulacji miasta. Kompanię natomiast przydzielono do ukrycia broni na Powiślu oraz do przenoszenia amunicji z gmachu Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych do innych budynków. Następnie drużyna powróciła bezpiecznie do rodzinnego miasta. Wówczas powstała łódzka komenda „Szarych Szeregów” o pseudonimie „ul Kominy”. Zaczęli oni tworzyć podziemne nauczanie poprzez zbieranie książek i organizowanie kursów. Był to bowiem okres, kiedy okupant zaczął likwidować polskie szkolnictwo. Na szczególną uwagą zasługuje fakt stworzenia przez dh. Antoninę Chrzeznowicz i dh Janusza Włodarskiego tajnej szkoły przy ul. Batorego 66. Uczelnia ta, jako
jedyna w mieście, przetrwała do roku 1944, tj. do momentu aresztowania dh. Włodarskiego. Oprócz tego dh. Włodarski uczył plastyki w tajnej szkole na Widzewie i założył tam zastęp harcerski „Tury”, który z czasem przeistoczył się w drużynę harcerską im. Władysława Sikorskiego. Inni współpracowali z aptekarzami gromadząc leki dla sierot. Nawiązano kontakt z Wacławem Rzepą, który wdrożył naszych harcerzy do Armii Krajowej. Dzięki temu rozpoczęto prace na rzecz wywiadu wojskowego. Z aresztowaniem Janusza Włodarskiego wiązały się liczne zatrzymania członków 3 ŁDH dokonane przez gestapo. Jednak te fakty nie złamały ducha patriotycznego i chęci działania naszych chłopców.
Po II Wojnie Światowej zaczęto mozolnie i z wielkim trudem odbudowywać nauczanie w I LO. Wówczas reaktywowano 3 ŁDH. Drużynowym został dh. Zdzisław Wojciechowski. Najpierw powołano zastęp 16 chłopców, który miał stanowić przyszłą Radę Drużyny. Wydzielono harcówkę, która ówcześnie mieściła się na trzecim piętrze, na prawo od klatki schodowej, w ostatniej sali. Ów zastęp rozrósł się do 50 członków. Ich zbiórki odbywały się cyklicznie, co dwa, trzy tygodnie. Rok po wojnie grupa została wzmocniona o harcerzy wracających z wojennej tułaczki, którzy mieli już doświadczenie z działalności przedwojennej. Stworzono wtedy Koło Przyjaciół Harcerzy. Kilkunastu chłopców przejawiało zainteresowania piłką nożną i dlatego też postanowiono zorganizować drużynę piłkarską pod nazwą „Trójka”. Rozegrali oni kilka meczy i w końcu usamodzielnili się tworząc podwaliny pod Szkolny Klub Sportowy.
W kwietniu 1946r. nasza drużyna została wydelegowana przez Chorągiew Łódzką na zjazd odbywający się w Szczecinie pod nazwą „Trzymamy straż nad Odrą”. Wtedy to Trójka była na tyle prężna, że zorganizowała posiłki dla całej grupy Łódzkiej przywożąc ze sobą sprzęt kucharski. Po tym wydarzeniu do Łodzi zaczęły powracać osoby wywiezione przez Niemców podczas wojny. Przekazali oni naszej drużynie sztandar bliźniaczej formacji, powstałej w Niemczech już po wyzwoleniu. Na płachcie po jednej stronie był wyhaftowany krzyż harcerski na czerwonym tle oraz napis „3 ŁDH im. R. Traugutta w Łodzi – Czuwaj”, natomiast po drugiej stronie na białym tle znajdował się obraz Matki Boskiej Ostrobramskiej. W ten sposób Trójka stała się drużyną sztandarową. W tej grupie ludzi obowiązywała podstawowa zasada, że prawo czynnego udziału w życiu grupy miały osoby, które nie miały ocen niedostatecznych na świadectwie rocznym. W innym razie mogli tylko przychodzić na comiesięczne zbiórki. Przełomowym dla drużyny był obóz w Czarnieckiej Górze w 1946 r.,
w którym uczestniczyło 60 osób z I LO. Po nim postanowiono podzielić drużynę na część starszoharcerską i młodszoharcerską działające przy Szkole Podstawowej mieszczącej się przy ulicy Zakątnej (obecnie 22 Lipca). Utworzono tam również gromadę zuchową i powołano do życia Szczep Harcerski im. Romualda Traugutta. Pierwszym jego komendantem został były drużynowy 3 ŁDH Zdzisław Wojciechowski. Pełnił on tę funkcję do wiosny 1947r. Podczas jego kadencji zorganizowano konkurs zastępów z nagrodami rzeczowymi, stworzono czterogłosowy chór chłopięcy występujący na różnych konkursach jak również przed seansami w kinie „Wisła” i „Polonia”. Szczep brał także udział w odgruzowywaniu stolicy na terenie placu Trzech Krzyży, który został bardzo zniszczony po oblężeniu w 1945r.
Jak każdy szczep przeżywał dni świetności i chwały jak i czas gorszego bytowania. Jednak zaskakujące jest to, że przez cały okres istnienia nie zawiesił swojej działalności, nie ulegał głębszym przekształceniom. Obecnie jest on najdłużej i nieprzerwanie istniejącym szczepem w Polsce. Mam nadzieję, że organizacja ta trwać będzie nadal, gdyż wniosła ona niebagatelny wkład w historię szkoły krzewiąc kulturę i miłość dla ojczyzny.”
3ŁDH to drużyna o burzliwej i bujnej historii. Została założona w 1915 roku i była drużyną sztandarową.
Na plakietce drużyny znajdują się nazwa i imię patrona drużyny oraz symbole, stanowiące łącznik między patronem, przeszłością drużyny i teraźniejszością. Najpełniej i w najprostszy sposób na związek ten wskazuje hasło „1863-1915-DZISIAJ”. 1863 – to rok wybuchu powstania styczniowego, którego dyktatorem był patron drużyny. 1915 – to data powstania drużyny. Poza tym na plakietce znajduje się kosa osadzona na sztorc – symbol powstania styczniowego i walki o niepodległość Polski w okresie zaborów, barwy narodowe w kształcie strzały oraz lilijka.
Do 1994 r. „Trójka” była drużyną męską, później koedukacyjną. Jej wychowankowie przez wiele lat zasilali szeregi kadr szczepu im. R. Traugutta i Hufca ZHP Łódź-Polesie, m.in. w latach 80-tych dh Mariusz Gajderowicz wchodził w skład komendy hufca, dh Tadeusz Żyliński do końca lat 90-tych pojawiał się w roli kwatermistrza zgrupowania obozów hufca w Strużnicy, a dh Jakub Milczarek był współzałożycielem i wice-prezesem Harcerskiego Klubu Łączności SP7ZKV przy Komendzie Hufca Łódź-Polesie.
Od 1991 r. nieformalnym hymnem drużyny była „Droga”.
Oprócz tego tradycją w 3ŁDH było w ostatnich latach istnienia noszenie czarnych beretów, jako mundurowego nakrycia głowy.
Na kryzys działalności drużyny nałożyły się zmiany w strukturze polskiego szkolnictwa. Próba nadania jednostce specjalizacji przyszła zbyt późno i nie powiodła się – osłabionej drużynie nie udało się utrzymać wystarczającej liczebności w roku, w którym nie prowadzono naboru klas pierwszych w I L.O. w Łodzi.
Rozwiązana z zachowaniem numeru wiosną 2003, reaktywowana została we wrześniu 2005 jako drużyna męska, survivalowo – trekingowa. Aktualnie numer „3” – jakże ważny dla szczepu – nosi drużyna kadrowa „Tuguart „.

2015 Szczep im. Romualda Traugutta